Wiosną i latem nad blokami krakowskich osiedli zobaczyć można krążące z dużą szybkością stada ptaków, często uznawanych przez niezorientowanych obserwatorów za jaskółki. Najczęściej są to jednak jerzyki. Jak odróżnić jedne od drugich?
Zarówno jerzyki jak i jaskółki powszechnie występują wszędzie tam, gdzie mieszka człowiek. Ponieważ wszystkie są do siebie bardzo podobne, warto przyjrzeć się temu, co wyróżnia poszczególne gatunki, by mieć pewność, co w danym momencie lata za naszymi oknami.
W Polsce występują 3 gatunki jaskółek – dymówka Hirundo rustica, oknówka Delichon urbicum i brzegówka Riparia riparia. Dymóka i oknówka to jaskółki związane głównie z zabudową wiejską i podmiejską, jednak można je także spotkać w miastach. Brzegówka jest na terenie Polski znacznie mniej liczna i występuje przede wszystkim wzdłuż dolin rzecznych, gdzie gnieździ się na urwistych brzegach.
Jaskółkę dymówkę od oknówki najłatwiej rozróżnić po kolorze grzbietowej strony kupra. U jaskółki dymówki jest on czarny z granatowym połyskiem i nie różni się od reszty grzbietu. U jaskółki oknówki jest on biały w przeciwieństwie do reszty czarnego grzbietu. Dorosłe osobniki jaskółki dymówki mają także charakterystycznie zakończone długimi widełkami ogony.
Znacznie mniej znanym ptakiem jest jerzyk Apus apus, który przez swoje podobieństwo do jaskółek jest z nimi bardzo często mylony. Ptak ten na miejsca gniazdowania upodobał sobie wysokie budynki miejskich osiedli. To właśnie stada jerzyków po przylocie do Polski, na początku maja są odpowiedzialne za ten charakterystyczny harmider za naszymi oknami.
Jerzyk jest jednolicie ubarwiony (szaroczarny). Jego sylwetkę charakteryzują długie, wąskie i sierpowato wygięte skrzydła. Jest też wyraźnie większy od jaskółek.
Zdjęcia jerzyków zobaczycie na tym krótkim filmie, usłyszycie tam też ich głos.
Na tym, ponad pięciominutowym filmie zobaczycie, jak jaskółki oknówki budują swoje, tak charakterystyczne gniazda:
A tak wygląda i śpiewa jaskółka dymówka:
Teraz rozpoznanie kołujących nad blokami jerzyków nie powinno być już żadnym problemem. Najlepszym miejscem do obserwacji wszystkich trzech gatunków – dymówki, oknówki i jerzyka – jest w Krakowie Most Grunwaldzki. To pod nim, tuż nad taflą Wisły wiosną i latem szybują one w pogoni za ich największym przysmakiem – owadami.
APK&WK